ZWOLNIENIE OD KOSZTÓW SĄDOWYCH - KOMU I W JAKICH SYTUACJACH PRZYSŁUGUJE

Zanim podejmiemy decyzję, o skierowaniu sprawy na drogę postępowania sądowego, należy mieć świadomość, że wiąże się to nieodzownie z koniecznością poniesienia kosztów sądowych. Jest to, bezpośrednio po sporządzeniu pozwu lub wniosku do sądu, kolejna czynność jaką należy wykonać, ażeby nadać bieg sprawie. Pamiętać trzeba, że brak uiszczenia opłaty sądowej pociąga za sobą negatywne konskekwencje w postaci zwrotu złożonego pisma, a tym samym braku merytorycznego rozstrzgnięcia sprawy.

W związku z tym, że opłaty sądowe w niektórych sprawach są wysokie ( szczegółowo wskazane w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 r., tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 1025 ze zm.), ustawodawca przewidział możliwość złożenia wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, którego zgodnie z art 102 pkt 1 powyższej ustawy domagać się może : "osoba fizyczna, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny".

Do przedmiotowego wniosku powinno być dołączone oświadczenie, obejmujące szczegółowe dane odnośnie stanu rodziny, majątku, dochodów i źródeł utrzymania osoby ubiegajacej się o zwolnienie, które sporządzone być winno według ustalonego wzoru. W przypadku nie załączenia oświadczenia, Sąd wzywa osobę ubiegającą się o zwolnienie, do uzupełnienia braków w terminie 7 dni.

Wniosek o zwolnienie należy złożyć na piśmie lub ustnie do protokołu w sądzie, w którym sprawa ma być wytoczona lub się toczy.

Zgodnie z art. 103 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, zwolnienia od kosztów domagać sie mogą również "osoby prawne i jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, jeżeli wykazały, że nie mają dostatecznych środków na ich uiszczenie".

Sąd może zwolnić stronę w całości od ponoszenia kosztów sądowych, tj. opłat sądowych i wydatków, które obciążają tymczasowo Skarb Państwa lub też w części, jeżeli osoba ubiegająca się o zwolnienie, nie jest w stanie ponieść tylko części kosztów.

Na uwadze należy mieć również okoliczność, że zwolnienie od kosztów sądowych nie zwalnia strony od obowiązku zwrotu kosztów procesu przeciwnikowi.